چکیده
شهر در محیط جغرافیایی نه بر اساس ظرفیت و امکانات بلکه بر اساس اضطرار و ضرورتها گسترش پیدا میکند. این مساله در شهرهای امروزی به شدت بهچشم میخورد نکتهی قابل توجه آنکه شهر باید در هماهنگی تمام با قرارگاه طبیعی خود قرار بگیرد و ضروری است که انسان بتواند با بستر زمین یک رابطهی منطقی برقرار کند. از این رو در پژوهش حاضر به بررسی عوامل ژئومورفولوژیک موثر بر توسعه فیزیکی شهر اراک پرداخته شده است و مدل داده مفهومی برای توسعهی فیزیکی شهر طراحی شده است، بهگونهای که برای سایر شهرها نیز الگو قرار گیرد. واحد کاری بر اساس لندفرمهای منطقه تعریف گردید. مطالعهی توسعهی فیزیکی شهر اراک براساس شاخصهایی نظیر ارتفاع، فاصله از خطوط گسل، نقشهی ژئومورفولوژیکی، کاربری، پیوستگی شهر اراک، لرزهخیزی، شیب، فاصلهی مناسب تا کویر میقان و ارتفاع رواناب انجام شد. شاخصهای مورد نظر بر اساس توابع عضویت فازی استاندارد گردید. سپس روابط شاخصها بر اساس ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه (ANNOVA) و خوشهبندی در واحدهای لندفرم ارزیابی شد. جهت مشخص نمودن اولویت لندفرمها برای توسعهی فیزیکی آتی شهر، مدل تاپسیس اجرا گردید. در راستای اجرای مدل، وزن متغیرها براساس نظرخواهی از متخصصین توسط مدلAHP انجام شد. نتایج تحلیل نشان داد، اولویت اول برای توسعه فیزیکی شهر اراک، در شمال غربی این شهر قرار دارد. بستر فضای پیشنهادی از نظر طبیعی مورد بررسی قرار گرفت.
کلید واژه: ژئومورفولوژی، توسعهی فیزیکی، مدل دادهی مفهومی، شهر اراک
فصل اول
1-1 مقدمه.......................... 2
1-2 بیان مساله.............. 4
1-3 فرضیه پژوهش.. 5
1-4 اهداف پژوهش: 5
فصل دوم
2-1 پیشینهی پژوهش.. 7
2-2 مبانی نظری مدل داده مفهومی. 13
2-2-1.............................................................................. مرور مدل داده................................................................................................................. 13
2-2-2سطوح انتزاعی مدل داده...................................................................................................13
2-2-3مدلسازی داده ی مکانی.................................................................................................. 14
2-2-4 طراحی مدل دادهی مفهومی جهت توسعهی فیزیکی............................. 15
2-2-5 مدل دادهی مفهومی................................................................... 16
2-2-6 پایگاه دادهی مکانی.................................................................. 17
فصل سوم
3-1 ویژگیهای طبیعی منطقه 21
3-1-1 موقعیت جغرافیایی................................................................... 21
3-1-2 زمین شناسی.......................................................................... 22
3-1-3 شرایط اقلیمی......................................................................... 26
3-1-4 ناهمواریها........................................................................... 30
3-1-5 واحدهای فرم اراضی................................................................ 33
3-1-6 زهکشی طبیعی...................................................................... 35
3-1-7 جنس خاک............................................................................ 36............................................................................
3-2 مواد و روشها 36
3-2-1 منابع داده.............................................................................. 36
3-2-2 مراحل پژوهش....................................................................... 37
فصل چهارم
4-1 نتایج حاصل از اجرای مدل تاپسیس.. 60
4-2 ارزیابی نتایج مدل با روش کمی و مشاهدات میدانی. 66
4-3 تحلیل منطقه پیشنهادی. 76
4-4 نتایج مدل داده و بحث روی آن. 77
فصل پنجم
5-1 نتیجه گیری.. 83
5-2آزمون فرضیه: 83
5-3 پیشنهادات.............. 84
فهرست شکلها
شکل 1‑1: مقایسهی تطبیقی رشد جمعیت و رشد کالبدی شهر اراک.. 3
شکل 2‑1: سطوح انتزاعی مدل داده 14
شکل 3‑1: موقعیت منطقهی مورد مطالعه 22
شکل 3‑2: نقشه زمین شناسی. 25
شکل 3‑3: نقشه سنگ شناسی. 26
شکل 3‑4: نقشه ژئومورفولوژیک... 40
شکل 3‑5: کاربری. 41
شکل 3‑6: نقشه ارتفاع، نقاط لرزه خیز، خط گسل. 42
شکل 3‑7: نقشه شیب(درجه) 43
شکل 3‑8: نقشه لندفرمهای منطقه 44
شکل 3‑9: ارتفاع رواناب.. 46
شکل 3‑10: نمودار درختی. 51
شکل 4‑1: رتبه دهی لندفرمها با مدل تاپسیس.. 65
شکل 4‑2: نمایی از منطقه پیشنهادی. 66
شکل 4‑3: رسوب نمونهی1. 67
شکل 4‑4: نمودار حاصل از دانه سنجی نمونه 1. 68
شکل 4‑5: رسوب نمونه 2. 68
شکل 4‑6: نمودار حاصل از دانه سنجی نمونه2. 69
شکل 4‑7: رسوب نمونه 3. 70
شکل 4‑8: نمودار حاصل از دانه سنجی نمونه 3. 71
شکل 4‑9: رسوب نمونه 4. 71
شکل 4‑10: نمودار حاصل از دانه سنجی نمونه 4. 72
شکل 4‑11: درجه همبستگی نوع سوم 75
شکل 4‑12: ایجاد پایگاه داه مکانی. 79
شکل 4‑13: تهیه گزارش از لایههای اطلاعاتی. 80
شکل 4‑14: مدل داده مفهومی. 81
فهرست جداول
جدول 1‑1: مقایسهی رشد جمعیت و مساحت طی دورههای. 3
جدول 1‑2: مقايسهی تطبيقي رشد طبيعي و رشد پراكندهی شهر. 4
جدول 3‑1: ایستگاههای کلیماتولوژی و سینوپتیک... 27
جدول 3‑2: ضرایب فصل تابستان. 28
جدول 3‑3: تعیین همبستگی. 28
جدول 3‑4: ضرایب فصل زمستان. 28
جدول 3‑5: تعیین همبستگی. 29
جدول 3‑6: مشخصات تیپهای اراضی حوضه میقان. 35
جدول 3‑7: منابع داده 36
جدول 3‑8: فاکتورهای موثر در توسعه فیزیکی. 37
جدول 3‑9: همبستگی اسپیرمن. 48
جدول 3‑10: ANOVA.. 50
جدول 3‑11: جورشدگی رسوبات.. 57
جدول 4‑1: تغییرات شاخصها در لندفرمها 60
جدول 4‑2: استاندارد سازی لایهها 61
جدول 4‑3: نظرات کارشناسی. 62
جدول 4‑4: ماتریس مقایسه زوجی. 62
جدول 4‑5: وزن معیار‌های موثر در مدل بر اساس روش AHP. 62
جدول 4‑6: ضرب ماتریس تصمیم اولیه دروزن معیارها 63
جدول 4‑7: رتبه بندی لندفرمها با استفاده از مدل تاپسیس.. 64
جدول 4‑8: موقعیت نمونههای برداشت شده 66
جدول 4‑9: نتایج حاصل از آنالیز از دانه سنجی نمونه 1. 67
جدول 4‑10: نتایج حاصل از آنالیز از دانه سنجی نمونه 2. 69
جدول 4‑11: نتایج حاصل از آنالیز دانه سنجی رسوب نمونه 3. 70
جدول 4‑12: نتایج حاصل از آنالیز از دانه سنجی نمونه 4. 72
جدول 4‑13: نتایج حاصل از آنالیز رسوب.. 72
جدول 4‑14: حداکثر بارندگی روزانه ایستگاه اراک.. 74
جدول 4‑15: دوره بازگشت سیلاب.. 75
تعداد مشاهده: 4212 مشاهده
فرمت فایل دانلودی:.doc
فرمت فایل اصلی: docx
تعداد صفحات: 89
حجم فایل:8,995 کیلوبایت