پاورپوينت مرمت خانه دائمی ها گرگان
دسته بندي :
کالاهای دیجیتال »
رشته معماری (کارآموزی_و_گزارشات)
فروش اين فايل در ديگر سايت ها غيرقانوني بوده و مورد پيگيرد قرار ميگيرد
موقعیت مکانی بنا
در خیابان شهید رجائی .گلشن 14.کوی مصلی . کوچه دائمی. پلاک2 بنا شده است.
پلان
وضعيت نما قبل و بعد از مرمت
فن شناسي تحليل بنا از لحاظ سازه
مقاومت و استحكام بناي خانه دائمي‌ها در مقابل عوامل طبيعي و انساني بيانگر سازه‌اي مقاوم مي‌باشد جرزهاي قطوري كه حدودcm80 بر روي كف كرسي‌هايي احداث شده و يا كلاف‌هاي چوبي در كف‌كرسي‌ها و جرزها در اين بنا به دليل جلوگيري از نيروهاي رانشي وزلزله و ياايجاد طاق نماها در اتاقهاي اين بنا كه علاوه بر جنبه تزئيني داخلي بنا از لحاظ سازه هم باعث تقسيم نيروهاي فشاري در ديوارها مي‌شوند و يا تيرهاي قطور تخت شيرواني به صورت شيرسرهايي نمايان است علاوه بر جنبه تزئيني از لحاط سازه‌اي درخشي نمودن بارهاي سنگين پوشش نقش موثري دارند. حتي نوع قرارگيري اتاق در كنار هم در اين بنا مي‌تواند در خنثي‌كردن نيروهاي رانشي ديوارها موثر باشند. ايجاد ستون‌هاي زيركنسول در تراس‌هاي چوبي طبقات فوقاني در تحمل بارها و نيروهاي وارده از شش نقش مهم دارد.
بافت خانه دائمی از لحاظ نوع مصالح
از چوب در ساخت درها، پنجره ها، تیرهای سقف، کلاف جرزها و خرپاها ، تراس طبقه ی اول استفاده شده است.
پوشش سقف از سفال بوده است.
از سنگ، آجر در پی استفاده شده است.
از آجر در اجرای بدنه ی ساختمان و دیوارهای احاطه کننده ی حیاط استفاده شده است.
از گچ در اندود دیوارها در همه جای ساختمان استفاده شده است.
از کاهگل در اندود دیوارهای خارجی استفاده شده است .
در ادامه به بررسي و فن‌شناسي اين متغيرها خواهيم پرداخت.
سقف شیبدار با پوشش سفالی
سقف تمامي بناهاي دوره قاجاريه از سفال تهيه شده و معمولاً سفال به اندازه‌هاي 30 تا 40 سانتي‌متر در طول و 12 تا 15 سانتي‌متر درعرض ساخته شده است .
از اين پوشش در مقابل باد و باران و برف در شيب 50 سانتيمتري بر روي سقف بناها بكار می‌رفت. این سفال‌ها بصورت خشكه چين يعني بدون آنكه ملاتي استفاده شود بر روي هم قرار مي‌گرفتند و بالای هرشیب را با ملات گل و آهك اندود می‌کردند تا مقاومت بنا افزایش یابد. در قدیم استفاده از پوشش سفال تکاملی بوده و با پیدایش ورق درشیروانی و سایر مصالح ديگر از این پوشش بیشتر به عنوان تزئین استفاده می شود .
از این پوشش بیشتر به عنوان تزئین استفاده می شود . سفال پوششها در شکلهای مختلف انجام می شود که در مجموع قطعات آن از سفالهای استوانه ای مخروطی که نیمدایره نیز گفته میشود ، ناجی، موجدار، شیاردار و تخت تشکیل می گردد.
رطوبت نزولی
این رطوبت ناشی از ریزش نزولات آسمانی است. عوامل زیر در تسهیل ایجاد رطوبت نزولی موثرند:
1- شیب بندی پوشش بام .
2- ناودان‌ها و استقرار آنها در محل‌های نامناسب بنا . برای مثال ، در نقاط سردسیر چنانچه ناودانی در خارج بنا قرار گیرد بر اثر یخبندان قابلیت خود را از دست می دهد و آب در پشت ناودان جمع می شود و سپس به نقاط مختلف بنا نفوذ می کند .
3- اگر تعمیر و تعویض به موقع لایه‌های عایق ( کاهگل و کاشی و ... ) انجام نگیرد ، باعث نفوذ آب به داخل بنا می شود .
4- عدم پیش بینی ارتفاع عایقکاری متناسب با ارتفاع برف در هنگام عایق کردن بنا .
5- نگهداری و مراقبت دائم از بنا در فصول مختلف مثل پاک کردن ناودان‌ها و آبروها و جمع کردن علف‌های هرز و استفاده نادرست از بام و غیره .
6- عدم استفاده از مصالح عایق بومی با توجه با اقلیم و طبیعت بنا ، مانند استفاده از قیرگونی بر روی سطوح منحنی شیبدار بام .
7- اجرای جزییات آبچکان‌ها و رخبام‌ها به روش ناصحیح یا استهلاک و فرسایش رخبام و عدم تعویض و تعمیر به موقع آنها.
وضعيت رطوبت بنا
كف
در گذشته کف برخی از قسمتهای این بنا چوبی بوده و به دلیل پوسیدگی چوب چوبهای کف برداشته شده وکف جدید با سرامیک برای این بنا اجرا شده
قبل از مرمت و بعد از مرمت
در این قسمت دربی وجود داشته که به سمت تراس باز میشده که بعد از اصلاحات این در تبدیل به پنجره شده
پله‌های منتهی به طبقه اول
درگذشته این پله‌ها به صورت سیمانی بوده
در تغييرات گذشته اين پله‌ها براي زيبايي و همچنين نوسازي سرامیک شده‌اند
مصالح بنا
عمده مصالح بکار رفته در این بنا چوب، آجر، گچ می‌باشد علاوه بر این مواد از گل، آهک، شیشه سفال و کاهگل استفاده شده است. در ساخت این بنا سعی شده است تا کاربرد مصالح با اقلیم و محیط همگون باشد.
یکی از خصوصیات ویژه این بنا می توان به کاربرد بسیاراصولی و خوب چوب و آجر در کنار هم اشاره کرد. استفاده از مصالح بومی و سنتی منطقه در آن زمان یعنی بکار گرفتن آجر و چوب در کنار هم به عنوان بهترین عنصر عمل کننده در برابر نیروهای فشاری و کششی را می توان علت ماندگاری و پایداری این بنا دانست.
خـــشـــت
در اکتشافات باستان‌شناسی که توسط هیئت ایتالیایی به سرپرستی پرفسور مارتی سیوتوزی حدود یازده سال در هفت بار از سالهای 1346 الی 1357 در شهر سوخته که متعلق به هزاره سوم قبل از میلاد بود و در کناره هیرمند رود واقع می باشد انجام گرفته است .
اين بنا نيز از خشت بهره برده
آثار مشکوفه از بناهای آن روزگار از ساختمان‌های مسکونی
ـ اکـثــــرا دو طبـقــه ـ
که طبقه زیرین آن تا ارتفاعی از سطح سنگ و ملات آهک و بقیه اسکات و طاق پوشهای خشتی بوده است .
آجر
پیشینه و ساخت آجر به سالهای باستان می رسد و مصرف آجر پیش از تاریخ و هزاران سال قبل از آن بوده است .
آجر جزء مصالحی است که در برابر نیروهای فشاری بسیار مقاوم است، اما در برابر نیروهای کششی مقاومت چندانی ندارد. بنابراین در اين بنا برای جبران این ضعف از چوب به عنوان کلاف در کنار آجراستفاده شده است،چراکه چوب مقاومت خوبی در برابر نیروهای کششی دارد و ترکیب این دو مصالح با هم باعث استحکام بنا و ایجاد سازه ای مقاوم در برابر نیروهای فشاری وکششی شده است.
ملات این سازه به عنوان چسباننده مصالح اصلی برای آجر گل آهک و برای چوب کام. زبانه کردن خود چوب است اندود زیرکار ملات گچ وخاک وگاهی نیز کاهگل است و در نما از گچ و كاهگل استفاده شده است.
جداره خارجی بنا
برخی از اجرها شکسته بود و نمای ساختمان از بین رفته بود و با مرمت آجرها تعویض و نمای جدیدی از کاهگل اجرا شد.
اندودهای به کار رفته از کاه گل و گچ است و ابعاد و اندازه آجرهای به کار رفته ۲۰×۲۰×۴ سانتی‌متر است.
ملات كاهگل
ملات كاهگل از مخلوط کاه وخاک رس بدست آمده پس از اضافه کردن آب به صورت آخوره ورها سازی مخلوط بین 2 تا 3 روز طول می کشد. در این زمان دانه‌های خاک کاملا از یکدیگر باز شده و کاه نیز اصطلاحاً خیسیده شده است . پس از ورز کامل مخلوط ملات به صورت خمیری چسبنده به دست آمده در اندود کاریهای داخلی و خارجی مصرف می شود.
وجود دانه‌های گیاهی در کاه احتمال رویش گیاه در اندود را سبب شده که بر اثر استفاده از نمک طعام به اندازه یک کیلوگرم برای هر متر مربع از روئیدن دانه‌های نباتی پیشگیری می‌کند.
فن‌شناسی اندود ریخته شده در دیوارها، در بنا
بعداز ریختن اندودها به تعمیر مصالح دیوار و پتک‌های سقف‌های زیر اندود در صورت نیاز می پردازیم. در مرمت اندودها ابتدا یک لایه ملات گچ و خاک به ضخامت 2-3 سانتی متر در تمامی منزل اجرا می‌کنیم به طوری که ضخامت اندود در تمامی جاها یکسان باشد، بعد از اندود گچ و خاک یک آستری گچ نیز بر روی آن کشیده شود که ضخامت این اندود گچی حدود 5/1-2سانتی‌متر باشد
حوض
در گذشته بنا دارای حوضی در وسط حیاط بوده است اما بدلیل خاک‌ریزی و آسفالت ، کوچه بالا آمده و مالک برای هم سطح کردن حیاط با سطح کوچه، حیاط را خاک ریزی کرد
حوض قدیمی خانه هم اکنون در زیر خاک‌ها مدفون مانده است .
چوب
چوب مقاومت خوبی در برابر نیروهای کششی دارد و ترکیب این دو مصالح با هم باعث استحکام بنا و ایجاد سازه ای مقاوم در برابر نیروهای فشاری و کششی شده است .
اتصالات چوبهای بکار رفته در درب و پنجره‌ها به صورت فاق و زبانه و میخ‌های چوبی است.
از چوب در ساخت درها، پنجره ها، تیرهای سقف، کلاف جرزها و خرپاها ، تراس طبقه‌ی اول و... استفاده شده است.
برداشتن چوبهای قدیمی وفرسوده واجرای دوباره با چوبهای جدید و تزئينات با چوب در بنا
این بنا دارای تراس بسیار زیبا با نردهای چوبی است که در یک سمت بنا قرار دارد علاوه بر این دارای شیرسرهای سه طبق که بر روی انها با نوقوش گل بته تزئین شده است. در طبقه همکف نیز در‌های چوبی 3 دریها برداشته شده و 2 در به قسمت ورودی بنا انتقال یافته که دارای همان شیشه‌های رنگی زیبا است.
سیمان
گردي است نرم، جاذب آب و چسباننده خرده سنگ كه اساسا مركب است از تركيبات پخته شده و گداخته شده اكسيد كلسيم با اكسيد سيليكون، اكسيد آلومينيوم و اكسيد آهن. ملات اين گرد قادر است به مرور در مجاورت هوا يا در زير آب سخت شود و در زير آب در ضمن داشتن ثبات حجم، مقاومت خود را نيز حفظ مي‌نمايد و در فاصله 28 روز در زير آب ماندن داراي حداقل مقاومت فشاري 25 نيوتون برميليمترمربع شود.
بدنه خارجی این بنا به صورت سیمانی بوده که کنده شده و مجددا به صورت زیر سیمان کاهگل وگچ شده است
ملات گچ و خاك
در اين بنا از ملات گچ در طاق‌زني و تيغه‌سازي و قشر آستر اندودكاريهاي داخل ساختمان استفاده شده است. براي ساختن آن مخلوط گچ و خاك را به آهستگي در آب پاشيده به هم مي‌زنند.
افزودن خاك رسي به گچ به مقادير زياد آن را كندگير و ارزان مي‌كند، معمولاً نسبت خاك رس به گچ از 1 به 2 تا 1 به 1 تغيير مي‌كند كه ملات اخيرالذكر به ملات گچ نيم و نيم معروف بوده و متداول‌تر است.
پی بنا
پی از لاشه سنگ ، شفته آهک تشکیل شده است که آهک مانع از نفوذ رطوبت به ارتفاع بالاتر از سطح زمین می گردد.
پی این بنا به صورت گسترده اجرا شده و در تمامی ساختمان‌ها قبل از اجرای کرسی چینی با استفاده از قلوه سنگ با ملات شفته آهک پی را اجرا نمده اند . روی کرسی چینی‌های 80 تا 92 سانتیمتری واقع شده است.
در مرمت اخير اين بنا همزمان با مقاومت‌سازي، كانالي نيز ايجاد كردند. بهترين نوع متداول روش مقاوم سازي و استحکام بخشي پي بناهاي تاريخي از نوع اسکلت خشتي با اجراي پي شفته آهکي ، روش تقويت مصالح پي با مصالح همگون و متناسب است که در کاهش ميزان تنش و نشست در سطح تماس جرز با پي و پي با خاک زير آن موثر است كه در اين بنا لحاظ گرديده.
براي اجراي عمليات مقاوم سازي و استحکام بخشي پي از مراحلي انجام گرديده است
طرح کانال تاسیسات
برای جلوگیری از مخدوش شدن سیمای ظاهری بنا این طرح پیشنهاد گرديد. تمامی تاسیسات به وسیله ی این کانال وارد فضای خانه می شود. و تمامی در داخل دیوارها زیر اندود اجرا می شوند.
البته برای سیم برق میتوان از روش روکار در دیوار استفاده کرد ولی از بست هایی برای وصل کردن آنها به دیوار استفاده شود که نمایی بد ایجاد نکند. مسیر این کانال را می توان در کانال دفع رطوبت بنا اجرا کرد.
در هنگام مرمت برخی از قسمتهای بنا برای سیم کشی کنده شده ودوباره روی ان گچ ورنگ گردیده در عکس فوق اجرای قرنیز واجرای تاسیسات دیده میشود
دفع رطوبت صعودی در بنا
این رطوبت بر اثر نفوذ آب به پی و دیواره‌ها و حرکت آن طبق قانون لوله‌های مویین به طرف بالا به وجود می آید. بهترین روش برای دفع در دیوارها، کانال یا زهکشی پای پی می‌باشد. در مرمتي در اين بنا انجام شد به این دلیل که قطر دیوار زیاد می‌باشد برای خشک شدن رطوبت در دیوارها، کانال را در دو طرف خارجی و بیرونی بنا احداث كردند. بدین روش که دو طرف دیوار بنا را از داخل و خارج تا زیر پی حفر شده و عرض کانال حدود 60 سانتی متر که بعد از حفر کانال یک دیوار آجری به ضخامت 30 Cm در مجاورت زمین و یک دیوار آجری دیگر به ضخامت 10 cm در مجاورت پی و ارتفاع آن تا سطح زمین احداث شد. روی این سطح را طاق زده شد و در فواصل معین و لازم دریچه هایی را برای جریان هوا به بیرون و مکش هوای بیرون تعبیه كردند. برای کوران مناسب تر هوا ارتباطی بین 2 کانال ایجاد كردند که هوا و مکش در 2 کانال جریان داشته باشد که بدین وسیله عمل دفع رطوبت را سرعت می‌بخشد.
شیب بندی سطح کوچه
شیب بندی صحیح کوچه برای هدایت آب باران و آبهای روان در کوچه، که باعث جلوگیری از تجمع آب در پای دیوار و ایجاد آسیب به دیوارهای خانه شده است. طبق اصلاحاتي كه در براورد و فن‌شناسي ديوارها انجام شد با همكاري مسئولين شيب‌بندي سطح كوچه طوري انجام شد كه ديوارها از آسيب بحراني بدور باشند.
تزئینات
کاشی کاری هفت رنگ و لعاب‌های رنگارنگ- نمای داخلی گچبری و کاشی کاری- استفاده از آرایه‌های چوبی در تزئینات- شیشه‌های رنگی- استفاده از تزئینات آینه کاری- رسمی بندی و کاربندی.
رنگ مسلط بنا: رنگ زرد و نارنجی.
چوب هاي خراطي شده تراس طبقه اول.
شيرسرهاي زیر شیروانی که با نقوش گل وبته تزئین شده است.
طاقهاي موجود در نشیمن.
پوشش سفالين مجموعه است .
گچبریها با طرحهای منحنی
سه دریها با طاق‌های جناقی و هلالی و پنجرهای مشبک .گره چینی
تزئينات طاق و طاقچه‌ها
در طبقه همکف و اول طاقچه‌هایی نیز مشاهده می شود که تمامی اتاق‌ها و راه روها را در بر گرفته و به صورتی منظم در قسمتهای پایینی و بالایی و حتی نزدیک سقف در اندازه‌ها مختلف تعبیه شده‌اند. در بین این طاق و طاقچه‌ها در هر دو سالن گچ‌بری‌هایی گلدانی شکل ساخته شده که این گچبریها به قسمت نمای ساختمان نیز راه یافته اند ، تمامی گچبریها با کادری مستطیل شکل احاطه شده اند .
تزئینات گچبری در طبقه همکف
تزئینات سه دری ها
طبقه همكف و طبقه اول
تزئینات گچبری در بالای سه دری
طبقه همكف
نحوه اجرای نعل درگاه آجری و قوس
پنجره‌های جناقی با گره چینی. طبقه اول
پنجرهای جناق که در دور تا دور بنا به چشم می‌خورد دارای گره چینی‌ها ی نیز هست که در همین پنجره‌های جناقی زیبا با رنگ‌های گرم و دل نشین با مهارت بسیار به کار رفته است
طبقه اول
قسمت غربي نشيمن را فرا گرفته
قسمت غربی بنا تزئینات گچبری بهمراه خطوطی موجی شکل
تراس
در طبقه اول تمام درب‌های سمت شمال به سمت تراسی زیبا باز میشود كه درها، سابقا پنجره بوده دارای نرده هایی چوبی و تراش خورده است. ستونهای چوبی که از بام به تراس متصل اند و دارای مقطع مربع می باشند. در قسمت زیرین انتهای سقف شیروانی خانه آیات قرآنی چشم را خیره می کند
تنها راه ورود، دربی در قسمت راهرو و غربي بنا بوده كه بعد از مرمت پنجره‌هاي اين قسمت برداشته شده و در جايگزين شد
بعد از مرمت و قبل از مرمت
اجر چینی دور تراس قیرگونی کف برای جلوگیری از نفوذ رطوبت واجرای کف سرامیک در کف تراس
قبل از مرمت كف و ديوار به طور معمولي بود