این پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد.
عنوان......................................................................................صفحه چكيده..................................................................................2 فصل اول: مقدمه..................................................................................3 مقدمه كلي.......................................................................4 سابقه علمي.............................................................................6 اهداف.................................................................................................7 فصل دوم:كليات.................................................................................10 مقدمه...........................................................................................11 مبحث اول:تعريف و تبيين انواع تسليحات متعارف......................................................13 گفتار اول:تعريف تسليحات متعارف..........................................................................................13 گفتار دوم:تببين انواع تسليحات متعارف................................................................................15 گفتار سوم: مقايسه تسليحات متعارف و غيرمتعارف.............................................................18 مبحث دوم:عوامل توجه به كاربرد تسليحات متعارف در جامعه بين المللي در دوران معاصر .....................................................................................19 گفتار اول: عوامل حقوقي....................................................19 گفتار دوم:عوامل سياسي.................................................................22 گفتار سوم: عوامل اقتصادي...........................................................................................................23 مبحث سوم:جايگاه كاربرد تسليحات متعارف در نظريه هاي روابط بين الملل..............25 گفتار اول: رئالیسم و كاربرد تسليحات متعارف............................................................................26 گفتار دوم:ايده آليسم و كاربرد تسليحات متعارف.......................................................................31 گفتار سوم: مهدويت و كاربرد تسليحات متعارف.........................................................................38 مبحث چهارم:ارزيابي كاربرد تسليحات متعارف در نواحي مختلف.............................42 گفتار اول:ارزيابي كاربرد تسليحات متعارف در قطب جنوب و شمال........................................43 بند اول:ارزيابي كاربرد تسليحات متعارف در قطب جنوب..........................................................43 بند دوم:ارزيابي كاربرد تسليحات متعارف در قطب شمال.........................................................47 گفتار دوم:ارزيابي كاربرد تسليحات متعارف در فضاي ماوراي جو ...........................................50 بند اول:عمده كاربرد تسليحات متعارف در فضاي ماوراي جو..................................................51 1-انجام تحقيقات و آزمايشات تسليحاتي فضايي......................................................................51 2-كاربرد عملي تسليحات متعارف در فضاي ماوراي جو...........................................................51 بند دوم:اصول حاكم بر فضاي ماوراي جو و رابطه آنها با كاربرد تسليحات متعارف................53 1-اصل آزادي بهره برداري و برابري و رابطه آن با كاربرد تسليحات متعارف در فضا..............53 2-اصل احتياط در حقوق بين الملل فضا و كاربرد تسليحات متعارف در فضا.........................55 3-اصل تلاش مقتضي و كاربرد تسليحات متعارف در فضا.....................................................55 بند سوم:اقدامات ممكن به منظور حل و فصل اختلافات بين المللي در زمينه كاربردهاي غيرقانوني تسليحات متعارف در فضاي ماوراي جو..........................................................................................57 1-مشورت...................................................................................................................................57 2-استناد به مواد 42 و 48 طرح نهايي مسئوليت بين المللي دولت هاي ملل متحد.........58 گفتار سوم:ارزيابي كاربرد تسليحات متعارف در درياهاي آزاد.................................................59 بند اول:كاربرد تسليحات متعارف بر عليه دزدي دريايي........................................................64 بند دوم:كاربرد تسليحات متعارف بر عليه تروريسم دريايي....................................................66 نتيجه گيري.................................................................................................................................68
فصل سوم:قواعد حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در سطح سازمان هاي بين المللي و دولت ها.......................................................................................................70
مقدمه.....................................................................................................................................71
مبحث اول:ارزيابي اقدامات سازمان ملل متحد در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف.............................................................................................................................................74 گفتار اول:ارزيابي اقدامات مجمع عمومي ملل متحد در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف....74 بند اول:تصويب قطعنامه هاي مرتبط با كاربرد تسليحات متعارف.................................................75 1-قطعنامه هاي مربوط به پيشگيري از كاربرد غيرقانوني تسليحات متعارف.................................75 2-قطعنامه هاي مربوط به مقابله با كاربرد غيرقانوني تسليحات متعارف........................................76 3-قطعنامه هاي مربوط به اقدامات پساكاربردي تسليحات متعارف.................................................76 بند دوم:تدوين كنوانسيون هاي بين المللي مرتبط با كاربرد تسليحات متعارف...........................78 1-كنوانسيون منع برخي تسليحات متعارف......................................................................................79 2-پروتكل اجزاء غيرقابل تشخيص.....................................................................................................82 3-پروتكل اصلاحي مين هاي زميني،تله هاي انفجاري و ساير شيوه هاي آن..............................83 4-پروتكل راجع به تسليحات آتش زا...............................................................................................84 5-پروتكل ليزرهاي كوركننده.............................................................................................................87 6-پروتكل بقاياي انفجاري جنگ......................................................................................................89 7-كنوانسيون اتاوا در مورد مين هاي زميني...................................................................................91 8-كنوانسيون مهمات خوشه اي........................................................................................................94 بند سوم:نهادهاي مجمع عمومي در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف..................................96 1-كميسيون خلع سلاح......................................................................................................................96 2-كنفرانس خلع سلاح ملل متحد....................................................................................................97 3-اداره خدمات اقدام مين ملل متحد..............................................................................................98 4-موسسه تحقيقات خلع سلاح ملل متحد....................................................................................99 گفتار دوم:اقدامات شوراي امنيت ملل متحد در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف………...100 بند اول:اعمال تحريم هاي تسليحاتي و تاثير آن بر كاربرد تسليحات متعارف...........................101 1-تحريم هاي تسليحاتي شوراي امنيت بر عليه جمهوري اسلامي ايران...............................................102 الف-تحريم تسليحاتي قطعنامه 1737.......................................................................................102 ب-تحريم تسليحاتي قطعنامه 1747.........................................................................................105 ج-تحريم تسليحاتي قطعنامه 1929..........................................................................................106 2-بررسي تطبيقي تحريم تسليحاتي متعارف شوراي امنيت عليه ايران با كره شمالي…….....107 3-بررسي تطبيقي تحريم تسليحاتي متعارف شوراي امنيت عليه ايران با عراق...................110 بند دوم:تجويز مداخله نظامي و تاثير آن بر كاربرد تسليحات متعارف....................................112 بند سوم:نهادهاي شوراي امنيت در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف...........................114 1-كميته ستاد فرماندهي نظامي...............................................................................................115 2-كميسيون تسليحات متعارف ملل متحد...............................................................................116 3-كميته ضد تروريسم................................................................................................................117 4-كميته تحريم هاي شوراي امنيت..........................................................................................119 گفتار سوم:ارزيابي آراي ديوان بين المللي دادگستري راجع به تنظيم كاربرد تسليحات متعارف... 120 بند اول:راي مشورتي راجع به تهديد يا توسل به تسليحات هسته اي....................................120 بند دوم:قضيه ديوار حايل............................................................................................................122 بند سوم:قضيه فعاليت هاي نظامي و شبه نظامي ايالات متحده آمريكا در نيكاراگوئه…….....124 بند چهارم:قضيه نسل كشي بوسنيايي ها....................................................................................126 گفتار چهارم:ارزيابي اقدامات دبيركل ملل متحد راجع به كاربرد تسليحات متعارف...............127 بند اول:برنامه اقدام ملل متحد براي محدود كردن تجارت غيرقانوني در تسليحات كوچك و سبك..129 بند دوم:برنامه اقدام هماهنگ سازي تسليحات كوچك.............................................................131 بند سوم:گزارشگران ويژه..............................................................................................................131 بند چهارم:دفتر امور خلع سلاح ملل متحد...............................................................................132 بند پنجم:صندوق تسهيلات حمايت كننده از تنظيم تسليحات ملل متحد(آنسكار)...............134 بند ششم:دفتر مبارزه با جرم و مواد مخدر ملل متحد................................................................134 گفتار پنجم:شوراي اقتصادي-اجتماعي ملل متحد و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف.............136 گفتار ششم:موسسات تخصصي و سازمان هاي مستقل از سازمان ملل متحد و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف...................................................................................................................................................138 بند اول:سازمان بين المللي دريانوردي(ايمو) و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف....................138 بند دوم:سازمان علمي،آموزشي و فرهنگي ملل متحد(يونسكو) و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف...140 بند سوم:سازمان جهاني گمرك و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف..........................................143 بند چهارم:سازمان تجارت جهاني و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف.......................................144 مبحث دوم:اقدامات سازمان هاي بين المللي فرامنطقه اي در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف............................................................................................................................................146 گفتار اول:سازمان پيمان آتلانتيك شمالي(ناتو) و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف……..........147 گفتار دوم:جنبش عدم تعهد و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف................................................150 گفتار سوم:سازمان همكاري هاي اسلامي و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف..........................151 گفتار چهارم:اتحاديه عرب و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف....................................................153 مبحث سوم:اقدامات سازمان هاي بين المللي منطقه اي در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف............................................................................................................................................156 گفتار اول:اقدامات اتحاديه اروپايي در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف.........................156 بند اول:اسناد اتحاديه اروپايي در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف.................................157 بند دوم:موارد كاربرد تسليحات متعارف توسط اتحاديه اروپايي.................................................162 1-دولت چهارچوب در قالب سياست دفاع و امنيت مشترك.....................................................162 2-گروه هاي نبرد در چهارچوب سياست دفاع و امنيت مشترك................................................163 3-گروه توانا و مايل بر اساس چهارچوب سياست دفاع و امنيت مشترك...................................164 بند سوم:نهادهاي عضو و همكار اتحاديه اروپايي در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف…......165 1-سازمان امنيت و همكاري اروپا....................................................................................................165 2-دادگاه حقوق بشر اروپا.................................................................................................................167 گفتار دوم:اقدامات اتحاديه آفريقايي در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف……………..........168 بند اول:اعلاميه باماكو.......................................................................................................................169 بند دوم:كنوانسيون جامعه اقتصادي غرب آفريقا راجع به تسليحات كوچك و سبك،مهمات آنها و ساير مواد مرتبط................................................................................................................................................170 بند سوم:پروتكل نايروبي...................................................................................................................171 بند چهارم:پروتكل جامعه توسعه جنوب آفريقا راجع به تسليحات آتشين،مهمات و مواد مرتبط..173 بند پنجم:كنوانسيون كين شاسا.....................................................................................................174 گفتار سوم:اقدامات سازمان كشورهاي آمريكايي در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف….....175 بند اول:كنوانسيون آمريكايي بر عليه توليد غيرقانوني و قاچاق تسليحات آتشين،مواد انفجاري،مهمات و ساير مواد مرتبط........................................................................................................................................176 بند دوم:كنوانسيون آمريكايي شفافيت در تحصيل تسليحات متعارف...........................................178 بند سوم:قوانين نمونه به منظور كنترل جابه جايي بين المللي تسليحات آتشين،قطعات،بخش ها و مهمات آنها..................................................................................................................................................179 گفتار چهارم:اقدامات شوراي همكاري خليج فارس در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف…...180 گفتار پنجم:اقدامات سازمان همكاري شانگهاي در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف............183 مبحث چهارم: اقدامات دولت ها در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف........................................................................................................186 گفتار اول: اقدامات جمهوري اسلامي ايران در زمينه تنظيم كاربرد تسليحات متعارف...................186 گفتار دوم: اقدامات ايالات متحده آمريكا در زمينه كاربرد تسليحات متعارف..................................191 گفتار سوم: فدراسيون روسيه و تنظيم كاربرد تسليحات متعارف......................................................196 نتيجه گيري...............................................................................................................................200
فصل چهارم:ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در شاخه هاي مختلف حقوق بين الملل............................................................................201 مقدمه........................................................................................................................................202 مبحث اول:ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف از منظر حقوق توسل به زور .................................................................................................................................................204 گفتار اول: ارزيابي نظري نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف از منظر حقوق توسل به زور................................................................................................................................................................204 بند اول: دفاع مشروع و قانوني بودن كاربرد تسليحات متعارف.......................................................204 بند دوم:دفاع مشروع پيش دستانه و غيرقانوني بودن كاربرد تسليحات متعارف...........................206 بند سوم:مداخلات بشردوستانه و غيرقانوني بودن كاربرد تسليحات متعارف.................................210 بند چهارم:دكترين مسئوليت حمايت و غيرقانوني بودن كاربرد تسليحات متعارف........................216 بند پنجم:دكترين مداخله به حمايت از حقوق اتباع در خارج و غيرقانوني بودن كاربرد تسليحات متعارف...........................................................................................................................................................222 بند ششم:دكترين مداخلات دموكراسي خواهانه و غيرقانوني بودن كاربرد تسليحات متعارف….....225 گفتار دوم:ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در زمان صلح.............................228 بند اول:ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در كنترل آشوب هاي خياباني…....228 بند دوم: ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در عمليات حفظ صلح…............231 بند سوم: ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در زمان رضايت دولت ميزبان.....235 گفتار سوم: ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در وضعيت مخاصمات مسلحانه داخلي و غيربين المللي................................................................................................................................238 بند اول: ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در وضعيت مخاصمات مسلحانه داخلي.........................................................................................................................................................238 بند دوم: ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در وضعيت مخاصمات مسلحانه غيربين المللي........................................................................................................................................................242 1-استناد به ماده 3 مشترك در كاربرد تسليحات متعارف در مخاصمات مسلحانه غيربين المللي......243 2- استناد به شرط مارتنس در كاربرد تسليحات متعارف در مخاصمات مسلحانه غيربين المللي.......245 3-تسري قواعد حاكم بر مخاصمات مسلحانه بين المللي بر كاربرد تسليحات متعارف.......................246 4-قواعد حاكم بر مخاصمات مسلحانه غيربين المللي بر كاربرد تسليحات متعارف.............................246 گفتار سوم: ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در وضعيت مخاصمات مسلحانه بين المللي.................................................................................................................................................................247 بند اول:ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در جنگ هاي زميني....................247 1-تانك ها...............................................................................................................................................250 2-تسليحات كوچك و سبك................................................................................................................252 3-مين هاي زميني..............................................................................................................................254 بند دوم: ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در جنگ هاي دريايي.............255 1-مقررات موجود بين المللي در زمينه تسليحات متعارف دريايي................................................256 الف-كشتي هاي جنگي.......................................................................................................................256 ب-زيردريايي هاي نظامي.................................................................................................................258 ج-مين گذاري دريايي........................................................................................................................259 د-كاربرد اژدرها...................................................................................................................................262 2-كاربرد تسليحات متعارف دريايي در وضعيت هاي مختلف جنگ دريايي.................................263 الف-كاربرد تسليحات متعارف در وضعيت انسداد دريايي..............................................................263 ب-كاربرد تسليحات متعارف در وضعيت محاصره دريايي..............................................................263 3-اصول مشترك در كاربرد تسليحات متعارف در جنگ هاي دريايي...........................................265 الف-اصل تفكيك ميان كشتي هاي تجاري و نظامي......................................................................265 ب-اصل عدم كاربرد كشتي هاي جنگي عليه كشتي هاي بي طرف.............................................266 بند سوم:ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در جنگ هوايي......................268 1-تسليحات متعارف هوايي............................................................................................................270 الف-هواپيماهاي جنگي..................................................................................................................270 ب-پهپادها.......................................................................................................................................272 -اصل تفكيك و كاربرد پهپادهاي جنگي......................................................................................274 -رعايت اصل تناسب در كاربرد پهپادها........................................................................................278 -اصل حفاظت از محيط زيست در كاربرد پهپادها......................................................................280 مبحث دوم:ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف از منظر حقوق بين الملل بشردوستانه.................................................................................................................................282 گفتار اول:تعهدات عمومي دولت ها در زمينه كاربرد تسليحات متعارف بر مبناي قواعد بين الملل بشردوستانه.............................................................................................................................................285 بند اول:التزامات دولت ها در منع كاربرد هر نوع تسليحات متعارف..........................................286 بند دوم:التزامات ماده يك مشترك كنوانسيون هاي چهارگانه ژنو به منظور كنترل كاربرد تسليحات متعارف......................................................................................................................................................287 بند سوم:التزامات حقوق بشري دولت ها به منظور تضمين رعايت قواعد بين الملل بشردوستانه در كاربرد تسليحات متعارف......................................................................................................................................288 بند چهارم:التزامات مندرج در ماده 36 پروتكل اول الحاقي.........................................................290 گفتار دوم:كاربرد تسليحات متعارف از منظر اصول بنيادين حقوق بين الملل بشردوستانه.............291 بند اول:كاربرد تسليحات متعارف و اصل منع آسيب غيرضروري........................................................291 بند دوم:كاربرد تسليحات متعارف و اصل منع آسيب به محيط زيست...............................................297 بند سوم:كاربرد تسليحات متعارف و اصل تفكيك...............................................................................299 بند چهارم:كاربرد تسليحات متعارف و اصل تناسب............................................................................303 بند پنجم:كاربرد تسليحات متعارف و اصل ضرورت نظامي................................................................306 گفتار سوم:كاربرد تسليحات متعارف توسط افراد مختلف در عرصه مخاصمات.................................307 بند اول:كاربرد تسليحات متعارف توسط رزمندگان...............................................................................307 بند دوم:كاربرد تسليحات متعارف توسط غيرنظاميان...........................................................................310 بند سوم: كاربرد تسليحات متعارف توسط كاركنان شركت هاي خصوصي نظامي.............................311 1-تعريف شركت هاي خصوصي نظامي..................................................................................................312 2-اسناد بين المللي در زمينه مراعات حقوق بين الملل بشردوستانه توسط شركت خصوصي نظامي..313 3-كاركنان شركت هاي خصوصي نظامي در صورت نداشتن مجوز كاربرد تسليحات متعارف.............319 4-كاركنان شركت هاي خصوصي نظامي در صورت داشتن مجوز كاربرد تسليحات متعارف.............323 الف-كاركنان شركت هاي خصوصي نظامي پشتيباني و غيرنظاميان متابعت كننده ..........................324 ب-كاركنان شركت هاي خصوصي نظامي و وصف رزمنده .................................................................325 مبحث سوم: ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف از منظر حقوق مسئوليت بين المللي.....................................................................................................................................327 گفتار اول:مسئوليت بين المللي دولت ها در قبال مشاركت در كاربرد غيرقانوني تسليحات متعارف...327 بند اول:مسئوليت بين المللي دولت ها در قبال كاربرد غيرقانوني تسليحات متعارف توسط گروه هاي تحت كنترل آنها......................................................................................................................................332 1-ملاك كنترل موثر و كاربرد تسليحات متعارف............................................................................333 2-ملاك كنترل كلي در كاربرد تسليحات متعارف.........................................................................335 3-ملاك كنترل مندرج در ماده 8 طرح مسئوليت بين المللي دولت ها.....................................338 4-ملاك كنترل حاكم بر انتساب اعمال گروه هاي تروريستي به دول حامي در كاربرد تسليحات متعارف........................................................................................................................................................338 بند دوم:مشاركت دولت ها در كاربرد تسليحات متعارف از طريق واسطه گري غيرقانوني.........339 گفتار دوم: مسئوليت بين المللي كاربرد مستقيم انواع تسليحات متعارف توسط دولت بكارگيرنده..340 بند اول:تسليحات متعارف دريايي.....................................................................................................341 بند دوم:تسليحات متعارف هوايي......................................................................................................342 بند سوم:تسليحات متعارف زميني..................................................................................................343 گفتار سوم:مسئوليت بين المللي دولت ها در كاربرد تسليحات متعارف در مخاصمات مسلحانه داخلي......................................................................................................................................................344 بند اول:پيروزي شورشيان در جريان يك مخاصمه داخلي........................................................344 بند دوم:پيروزي حكومت بر شورشيان در جريان يك مخاصمه داخلي...................................345 مبحث چهارم: ارزيابي نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف از منظر حقوق بين الملل كيفري...............................................................................................................................346 گفتار اول:نهادهاي بين المللي كيفري و انتظامي در زمينه مبارزه با كاربرد غيرقانوني تسليحات متعارف.................................................................................................................................................347 بند اول:سازمان بين المللي پليس جنايي(اينترپل). و كاربرد تسليحات متعارف..................347 بند دوم:ديوان بين المللي كيفري و كاربرد تسليحات متعارف...............................................349 بند سوم:ديوان بين المللي كيفري براي يوگسلاوي سابق و كاربرد تسليحات متعارف….....351 بند چهارم:ديوان بين المللي كيفري براي رواندا و كاربرد تسليحات متعارف.......................354 گفتار دوم:ارتكاب جنايات بين المللي از طريق كاربرد تسليحات متعارف...........................355 بند اول:كاربرد تسليحات متعارف و جنايت تجاوز سرزميني................................................355 بند دوم:كاربرد تسليحات متعارف و جنايات جنگي...............................................................356 بند سوم:كاربرد تسليحات متعارف و جنايات عليه بشريت....................................................359 بند چهارم:كاربرد تسليحات متعارف و جنايت نسل كشي..................................................360 بند پنجم:كاربرد تسليحات متعارف و جنايت تروريستي.....................................................362 گفتار سوم:علل موجهه ارتكاب جنايات بين المللي از طريق كاربرد تسليحات متعارف......365 بند اول:دفاع مشروع...............................................................................................................366 بند دوم:اجراي اوامر آمر قانوني............................................................................................367 بند سوم:اضطرار.....................................................................................................................368 نتيجه گيري.......................................................................................................................370
فصل پنجم: ارزيابي چالش ها و خلاء ها و راهكارها در كاربرد تسليحات متعارف در حقوق و روابط بين الملل ..........................................................................371 مقدمه..................................................................................................................................372 مبحث اول:چالش ها،خلاء و راه كارها در زمينه اجراي بهتر الزامات روابط بين الملل در كاربرد تسليحات متعارف...................................................................................................................374 گفتار اول:وجود دولت هاي ناتوان و معضل كاربرد غيرقانوني تسليحات متعارف...........374 گفتار دوم:ضرورت توجه بيشتر جامعه بين المللي به ديپلماسي پيشگيرانه.................378 گفتار سوم:توجه به اقدامات پساكاربردي تسليحات متعارف...........................................382 گفتار چهارم:همگرايي بيشتر دولت هاو سازمان هاي بين المللي................................383 گفتار پنجم:افزايش نقش سازمان هاي غيردولتي و افراد در تنظيم كاربرد تسليحات متعارف....385 مبحث دوم:چالش ها،خلاء و راه كارها در زمينه اجراي موثرتر حقوق بين الملل بشردوستانه در كاربرد تسليحات متعارف....................................................................................................388 گفتار اول: تسليحات متعارف خودكار و خلاء قانوني ناشي از كاربرد آنها ........................389 گفتار دوم:تسليحات متعارف غيركشنده و خلاء قانوني ناشي از كاربرد آنها..................393 گفتار سوم:تسليحات متعارف دوگانه و خلاء قانوني ناشي از كاربرد آنها......................397 گفتار چهارم:تسليحات متعارف حاوي فناوري نانو و خلاء قانوني ناشي از كاربرد آنها.....398 گفتار پنجم:توسعه مفهوم اخلاق نظامي در كاربرد تسليحات متعارف نوين...................411 گفتار ششم:عدم تعيين نهاد ناظر بر اجراي مقررات كنوانسيون هاي بين المللي ناظر بر كاربرد تسليحات متعارف.........................................................................................................................................413 مبحث سوم:چالش ها،خلاء و راه كارها در زمينه اجراي موثرتر حقوق بين الملل كيفري در كاربرد تسليحات متعارف....................................................................................................414 گفتار اول: وجود نهاد عفو در قبال ارتكاب جنايات بين المللي از طريق كاربرد تسليحات متعارف.....414 گفتار دوم:ضرورت اعطاي استقلال بيشتر به نهادهاي بين المللي كيفري............................................417 گفتار سوم:وجود مصونيت مقامات رسمي كشورها در مشاركت در كاربرد غيرقانوني تسليحات متعارف..418 مبحث چهارم:رويكردهاي پيشنهادي به منظور تنظيم موثرتر كاربرد تسليحات متعارف در نظام جمهوري اسلامي ايران...................................................................................................................425 گفتار اول:تاكيد بيشتر بر همكاري جنوب-جنوب.................................................................................426 گفتار دوم:توسعه و به روز كردن حقوق بشردوستانه اسلام حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف........428 گفتار سوم:ضرورت جرم انگاري جنبه هاي مختلف تروريسم در نظام حقوقي ايران.........................431 گفتار چهارم:تاكيد بر قدرت نرم جمهوري اسلامي ايران به منظور پيشگيري از كاربرد غيرقانوني تسليحات متعارف......................................................................................................................................................434 گفتار پنجم:حضور موثر جمهوري اسلامي ايران در اسناد بين المللي مرتبط با كاربرد تسليحات متعارف....................................................................................................................................................437 نتيجه گيري....................................................................................................................................440 فصل ششم:نتيجه گيري كلي........................................................................441 نتيجه گيري كلي......................................................................................................................442 منابع و مآخذ.............................................................................................................................446 چكيده انگليسي......................................................................................................................476
چكيده: نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف يكي از گرايش هاي چند وجهي حقوقي مي باشد كه از جنبه هاي مختلف حقوقي بين المللي قابليت ارزيابي دارد.توجه بين المللي به كاربرد تسليحات متعارف يه ويژه با پايان دوران جنگ سرد و افزايش وقوع مخاصمات مسلحانه داخلي و به تبع آن افزايش تلفات غيرنظاميان مورد توجه بين المللي قرار گرفت..با اين حال،كاربرد تسليحات متعارف نه تنها آثار محدود به مخاصمات داشته است بلكه تاحدودي زياد آثار آن به پس از پايان مخاصمات موكول مي گردد.در اين تحقيق به دنبال آن هستيم كه مشخص نماييم نظام حقوقي بين المللي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف به چه نحو مي باشد؟ نتيجه تحقيق حاضر بدين صورت مي باشد كه نظام حقوقي بين المللي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف در چهار بخش حقوق توسل به زور،حقوق بين الملل بشردوستانه،حقوق بين الملل مسئوليت بين المللي و حقوق بين الملل كيفري ،بيش ترين توجه را به سوي خود جلب كرده است. با اين حال نمي توان صرفا به الزامات حقوقي براي پيشبرد نظام حقوقي حاكم بر كاربرد تسليحات متعارف اكتفاء كرده بلكه در كنار آن بايد به الزامات ساير نظامات مانند نظامات روابط بين المللي نيز در اين زمينه توسل جست. كليد واژگان: تسليحات متعارف، سازمان ملل متحد،كنترل تسليحات.
فصل اول:مقدمه
مقدمه: بررسی هاي باستان شناسي نشان مي دهند كه تا نخستین دوره هاي نوسنگي، خبری از جنگ نيست. ولی در ادوار بعدی عصر نوسنگي،بشر توانست سلاح بسازد و جنگ بين همنوعان به طور فزاینده اي آغاز شد. در حقوق اسلام نیز،جنگ با هر شيوه و وسیله اي،منع شده است؛چنانچه شهيد اول در كتاب لمعه دمشقيه،رها كردن آب به سمت دشمن، آتش ریختن بر سر آنان و بكارگيري سم عليه دشمن را مكروه مي داند. عمدتا سه دليل عمده ،در گسترش استفاده و تجارت سلاح هاي متعارف در مخاصمات در دهه هاي اخير موثر واقع شده است: 1- پايان جنگ سرد ،و به تبع آن، تغيير نسبی ماهیت مخاصمات مسلحانه بين الدولي به جنگ هاي داخلی و كوچك تر شدن فضای مخاصماتي، دگرگونی نسبتا بزرگی را در بازار تسلیحات متعارف، ایجاد كرد. در حاليكه در دوران جنگ سرد،دولتها بازیگران اصلی انتقال سلاح به شمار مي رفتند و اولویت بر سلاح هاي سنگین با فناوری هاي پیشرفته قرار داشت كه با اهداف ايدولوژيك در ميان متحدان تولید و عرضه مي شد در دوران اخیر انگیزه هاي اقتصادی تولید كنندگان در اولویت قرار گرفته و بازیگران غير دولتی نیز در بازار اسلحه به شکل چشم گير تري به فعّالیت مشغول شده اند. بخش عدیده تجارت اسلحه كوچك و سبك به صورت كاملا قانونی انجام مي شود . 2- مرزها: اين مسئله به دو شکل عمده در افزایش تجارت تسلیحات متعارف ، موثر بوده است: الف- پايان استعمار سنتي در كشورهاي آفريقايي ، به دليل عدم تعيين دقیق مرز و حضور قبایل متعدد در طول مرزها ، منجر به افزایش خشونتهای محلی و به تبع ان گسترش استفاده از تسلیحات متعارف عمدتا سبك و يا نیمه سنگین در اين نبردها گشته است(چنانچه در راي دیوان بين المللي دادگستری در قضیه نيجر عليه بوركينافاسو مشهود است).ب- با حذف مقررات مربوط به کنترل مرزها ميان اتباع كشورها به خصوص در كشورهاي عضو اتحادیه اروپايی ، امکان استقرار و تبادل تسلیحات توسط باندها و شبکه هاي مجرمانه به صورت هماهنگ و سازمان یافته ، افزایش پیدا كرد است 3-وقایع يازده سپتامبر 2001 و تقویت حضور گروههاي تروریستی و جهادي در عرصه روابط بين المللي . سلاح هاي متعارف نیز خود ، عمدتا به دو گروه اصلی تقسیم مي شوند : 1-سلاح هاي سنگین متعارف مانند تانک هاي جنگی ، هواپیماها و كشتي هاي جنگی.2-سلاح هاي سبك و كوچك متعارف مانند كلاشينكف (AK-47) و ام 3 . سلاح هاي سنگین ،سلاح هايي هستند كه توسط يك مجموعه گسترده و سازمان يافته از افراد اعم از نيرو هاي نظامی يا شبه نظامی يا هر گروه دیگر مورد استفاده قرار مي گيرد . منظور از سلاح هاي كوچك سلاح هايي هستند كه براي مصرف انفرادی طراحی شده اند. از جمله این سلاح ها را مي توان،تپانچه ،و سلاح هاي كمري كه بوسیله شخص مورد استفاده قرار مي گیرند،تفنگ هاي لول بلند و كوتاه،مسلسل هاي نیمه خودکار،تفنگهاي تهاجمی و ... .سلاح هاي سبك سلاح هايي هستند كه براي استفاده به وسیله دو يا چند نفر تعبیه شده اند كه به عنوان خدمه خدمت كنند. اگر چه بعضی از انها ممکن است توسط يك نفر حمل، يا از آن استفاده شود. از جمله این سلاح ها ، مسلسل هاي سنگین ، نارنجک اندازهای دستی و نصب شده ، تفنگ هاي قابل حمل ضد هوايی ، تفنگ هاي قابل حمل ضد تانک ، تفنگ هاي بدون عقب نشيني ، موشک اندازهای قابل حمل ضد تانک و..... دانست يكي از مهم ترين مباني در بحث تسليحات متعارف، بحث امنيت دولتها مي باشد به گونه اي كه هر حركتي در جامعه بين المللي براي كنترل و تحديد تسليحات متعارف با واكنش شديد دولتها روبرو مي گردد. امنيت به مفهوم سنتي آن، امنيتي است كه مبتني بر حفظ استقلال و خود مختاري دولتها از تهديدات خارجي است. يكي از پايه هاي امنيت سنتي،بحث ساخت ،توليد و دراختيار داشتن تسليحات است؛به گونه اي كه دولتها با افزايش تسليحات،بر ثبات و امنيت خود مي افزايند. اما با پايان جنگ سرد و كوچك شدن فضای مخاصماتي و افزایش مخاصمات داخلی،به تدریج توجه روزافزونی به کنترل بين المللي بر تسلیحات متعارف جلب شد. به تدريج و پس از وقايع دلخراش روندا و سربينيستا در دهه 90 ميلادي ،توجه جهان به موازين حقوق بشر دوستانه و نيز حقوق بشر در اين درگير ها و پيامدهاي آن (بي سوادي ،عدم اشتغال، عدم دسترسي به آب سالم و غذا ) جلب شد. به گونه اي كه ديگر دراختيارداشتن تسليحات براي يك دولت نقطه قوت تلقي نمي شد. در عصر حاضر،نگرانی عمده جامعه بين المللي از امکان گسترش افقی سلاح هاي متعارف،يعني انتقال اين سلاح ها به دول دیگر به دليل به مخاطره انداختن صلح و امنيت بين المللي، بیشتر از گسترش عمودی آنها ،يعني افزایش توانايي و قدرت دول اصلی تولید كننده آن سلاح ها، به چشم مي خورد. در حالي كه پيش از اين،سلاح هاي شيميايي و بيولوژيك را از نظر سهولت تهیه،دسترسی و انتقال در گسترش تلفات غير نظامی در مخاصمات، ((سلاح فقراء)) مي نامیدند؛ اينك بايستي،سلاح هاي متعارف به ویژه سلاح هاي سبك و كوچك را ،واجد اين وصف دانست . بیش از 7 ملیون قبضه از 8 ميلیون انواع تسلیحات متعارف كه هر ساله در جهان تولید مي گردد ،تحت نظارت دولتها خرید و فروش مي شوند و مقامات دولتی از ابتدايي ترين مرحله تنظیم سفارشات تا دریافت محموله بر آن نظارت دارند. پيشتر ،در بند يك ماده 35 پروتکل اول کنوانسیون هاي 1949 ژنو مقرر شده است كه:در هر مخاصمه مسلحانه، حقوق طرفین در انتخاب وسایل يا شيوه هاي نبرد، نامحدود نمي باشد. در دهه هاي گذشته و به ویژه در دوران جنگ سرد، اصل بر قاعده مند نمودن ،کنترل و خلع تسلیحات کشتار جمعي بود . پنج كشور اصلي صادر كننده تسلیحات متعارف روسیه ، فرانسه ،آلمان ،ایالات متحده آمريكا و بريتانيا مي باشند كه بيش از 81 درصد از اين صادرات را انجام مي دهند . در مقابل پنج دولت وارد كننده اصلي كه چین،يونان،هند ،بريتانيا و تركيه مي باشند
سابقه علمی: حقوق بين الملل تسلیحات متعارف از مباحث نسبتا نوظهور حقوق بين الملل تلقي مي گردد كه سابقه آن،به بعد از جنگ جهاني اول و خلع سلاح آلمان به دنبال نگرانی از آغاز جنگ مجدد باز مي گردد. با توجه به بديعي بودن موضوع پایان نامه حاضر،كتابي كه به صورت اختصاصی تا كنون در فارسی ، منتشر شده باشد ،وجود ندارد تنها مي توان كتابهايي را یادآور شد كه به صورت عمومی به مسئله خلع سلاح شيميايي و سازمان منع تسلیحات پرداخته اند كه مي توان موارد ذیل را یادآور شد : 1 – ممتاز،جمشید،حقوق بين الملل سلاح هاي کشتار جمعي، ترجمه و تحقیق دکتر امیر حسین رنجبريان،تهران ، نشر ميزان ، چاپ اول، بهار 1390 . 2-ساعد، نادر ، حقوق بين الملل معاصر (نظريه و رويه ها) ،تهران ،انتشارات خورسندي ، چاپ اول ، تهران ، 1387. 3- -شریفی طراز كوهي،حسین،حقوق بشردوستانه بين المللي ، نشر میزان ، تهران ، بهار 1390 ،چاپ اول. 4-مير شاه كرمي،مريم السادات،همكاري نظامي آمريكا و اسراييل(پس از جنگ سرد در زمينه تسلیحات متعارف)،فصلنامه مطالعات منطقه اي، سال چهارم، شماره 2،بهار 1382،صص 57-74 5-ساعد، نادر، روسیه و تعليق مشارکت در معاهده نيروهاي مسلح متعارف در اروپا:نقد و ارزيابي حقوقي،پژوهش نامه روابط بين الملل، شماره 3،پاييز 1386،صص 28-70 6-ساعد، نادر،فرآیند خلع سلاح و كنترل تسلیحات در حقوق بين الملل منشور،از نظر تا عمل، مجله دانشکده حقوق و علوم سياسي،شماره 65،پاييز 1383،صص 59 تا85 7-جمشيدي،محمد،جايگاه بازدارندگی متعارف در استراتژی دفاعي دولت باراك اوباما در قبال جمهوری اسلامي ايران،پژوهش نامه علوم سياسي، زمستان 1391،شماره 29،صص 117 تا 142. 6-ساعد وكيل، امیر، حقوق بین الملل عمومی (جلد 1 و2) ، انتشارات مجد ، چاپ اول ، 1390. تهران. از جمله آثار ديگر مي توان به كتاب حقوق خلع سلاح و حاكميت دولت ها كه توسط دکتر نادر ساعد به رشته تحریر درآمده است اشاره داشت . در بند سوم فصل سوم اين كتاب( صفحات210 تا 238) به موضوع سلاح هاي متعارف پرداخته شده است . در گفتار دوم فصل چهارم تحت عنوان(( نقد نظام بين المللي حاكم بر تسلیحات متعارف)) (345 تا 367) به نقاط ضعف و قوت اين نوع نظام پرداخته شده است. ضمنا در سرتاسر كتاب مباحث ارزشمندی در حوزه كنترل سلاح ها از جمله سلاح هاي متعارف چون نقش سازمان ملل متحد در روند كنترل سلاح،تاثیر قواعد بين المللي حقوق بشر دوستانه بر كنترل سلاح و... وجود دارد . در زمينه پایان نامه نیز به مانند كتاب به دليل جدید بودن موضوع پایان نامه حاضر،تاکنون پایان نامه اي به رشته تحریر در نیامده است. در اين بخش نیز،تنها مي توان از پایان نامه اي نام برد كه به صورت جزيي به اين مسئله توجه نموده است. پايان نامه مذكور با عنوان ((تاثير كنوانسيون هاي بمب هاي خوشه اي بر تحول حقوق تسليحات متعارف)) از آقاي سديف قويدل كوشالي،در سال 1389 به راهنمايي جناب آقاي دكتر حسين شريفي طراز كوهي در دانشگاه علامه طباطبايي تهران مورد دفاع قرار گرفته است. هر چند كه اين پايان نامه باتوجه به جزءمحوري آن كه تنها شامل بمب هاي خوشه اي مي گردد نمي تواند ديد كلي از موضوع تسلیحات متعارف را ارائه نمايد.
اهداف هدف اصلي از تدوین اين پایان نامه پاسخ دادن به پرسش اصلي ذیل مي باشد: -پرسش اصلي: 1- نظام حاكم بر تنظيم كاربرد تسلیحات متعارف در حقوق بین الملل چه صورت مي باشد؟ در راستاي پرسش اصلي فوق الذكر،پرسش هاي فرعي ذيل مطرح مي گردد 2-چالش ها،خلاء ها و راه کارها در زمینه اجرای بهتر نظامات بین المللی حاکم بر کاربرد تسلیحات متعارف چه می باشند؟ پاسخ اوليه به پرسش اصلي: نظام حاکم بر تنظیم کاربرد تسلیحات متعارف در حقوق بین الملل از چهار منظر اصلی حقوق توسل به زور،حقوق بین الملل بشردوستانه ،حقوق مسئولیت بین المللی دولت ها و حقوق بین الملل کیفری قابلیت بررسی دارد. در زمینه حقوق توسل به زور می توان باتوجه به نظام مندرج در منشور ملل متحد به ویژه اصل عدم توسل به زور(بند 4 ماده 2 ) و هم چنین ماده 51 منشور ملل متحد مبتنی بر تجویز دفاع مشروع فردی یا دسته جمعی؛قایل به این بود که تنها در وضعیت دفاع مشروع مندرج در منشور ملل متحد و با چهارچوب های احصایی آن است که کاربرد تسلیحات متعارف توسط دولت ها می تواند جنبه قانونی به خود بگیرد و بنابراین در سایر وضعیت ها که با استناد به دکترین هایی هم چون دفاع مشروع پیش دستانه،مداخلات بشردوستانه،مسئولیت حمایت و حمایت از حقوق اتباع در خارج درصدد کاربرد تسلیحات متعارف اقدام شده و می شود؛این کاربرد نمی تواند جنبه قانونی به خود بگیرد و حتی موجبات مسئولیت بین المللی دول بکارگیرنده آنها را فراهم می نماید. از منظر حقوق بین الملل بشردوستانه که می توان با توجه به دخالت فناوری های نوین در تولید و توسعه تسلیحات متعارف و عدم قواعد خاص در حقوق بین الملل برای محدود یا ممنوع نمودن قاطبه انواع تسلیحات مزبور؛آن را مهم ترین تنظیم کننده و محدود کننده تسلیحات متعارف در نظرگرفت نیز اصول و قواعدی مطرح می شود از جمله التزامات دولت ها به موجب مواد 1 مشترک کنوانسیون های چهارگانه ژنو 1949 و 36 پروتکل اول الحاقی 1977 و هم چنین اصول حقوق بین الملل بشردوستانه مانند اصل محدودیت در کاربرد انواع تسلیحات متعارف،اصل تناسب،اصل تفکیک و اصل ضرورت نظامی.از منظر حقوق مسئولیت بین المللی دولت ها،مسئولیت بین المللی دولت ها از چند منظر قابل بررسی می باشد اینکه دولت ها از طریق انتقال یا کمک های تسلیحاتی متعارف به گروه ها و دول تحت حمایت آنها به صورت غیرقانونی در کاربرد تسلیحات متعارف به ویژه علیه غیرنظامیان مشارکت داشته باشند با زمانی که خود مبادرت به کاربرد غیرقانونی تسلیحات متعارف نمایند؛با تفاوت هایی همراه می باشد. در زمینه حقوق بین الملل کیفری که برای کیفردهی جنایات کار بین المللی ایجاد و توسعه پیدا نموده است مباحثی به منظور کیفردهی کاربرد غیرقانونی تسلیحات متعارف توسط افراد مطرح می شوند از جمله نحوه ارتکاب جنایات بین المللی چون تجاوز سرزمینی،جنایات جنگی، جنایات نسل کشی، جنایات علیه بشریت و حتی جنایات تروریستی ثانیا نهادهای بین المللی انتظامی و کیفری هم چون سازمان بین المللی پلیس جنایی(اینترپل) و دیوان بین المللی کیفری صلاحیت تعقیب و رسیدگی به این جنایات ارتکابی از طریق کاربرد تسلیحات متعارف را دارند. در پایان باید گفت که می توان در حوزه های دیگری حقوق بین الملل همچون حقوق بشر نیز بحث تنظیم کاربرد تسلیحات متعارف را پی گرفت و اندراج مطالب فوق،نافی این مباحث ارزشمند نخواهد شد. پاسخ هاي اوليه به پرسش هاي فرعي:
-عمده تمرکز جامعه بین المللی حتی پس از پایان جنگ سرد بر روی تسلیحات کشتارجمعی یا همان نامتعارف بوده اگرچه پس از پایان دوره اخیر،دغدغه های و تلاش های بین المللی به منظور تنظیم یک چهارچوب کلی برای کاربرد تسلیحات متعارف فزونی گرفته است اما چالش ها و خلاء ها هم چنان باقی می باشد.با توجه به عمده مباحث مطروحه می توان چالش ها،خلاء ها و البته راه کارهایی در زمینه اجرای بهتر نظامات بین المللی حاکم بر کاربرد تسلیحات متعارف ارائه داد.این چالش ها،خلاء ها و راه کارها در چند بخش نظام روابط بین الملل، حقوق بین الملل بشردوستانه و حقوق بین الملل کیفری قابلیت بررسی دارد در زمینه چالش ها،خلاء ها و راه کارها در زمینه الزامات اجرای موثرتر الزامات نظام روابط بین المللی می توان به موضوعاتی هم چون وجود دولت های ناتوان،ضرورت همگرایی بین المللی و ضرورت مشارکت دادن افراد و موجودیت های غیردولتی در زمینه تنظیم کاربرد تسلیحات متعارف اشاره داشت.در زمینه حقوق بین الملل بشردوستانه به ویژه می توان به تولید و توسعه انواع جدید تسلیحات متعارف هم چون تسلیحات متعارف خودکار، تسلیحات متعارف حاوی فناوری نانو و تسلیحات متعارف با کاربرد دوگانه و ضرورت توسعه اخلاق نظامی در بحث کاربرد تسلیحات متعارف اشاره داشت.در زمینه حقوق بین الملل کیفری،مهم ترین چالش ها و خلاء ها را می توان وجود نهاد عفو و هم چنین مصونیت مقامات رسمی دانست و ضرورت به توسعه صلاحیت محاکم کیفری بین المللی در این زمینه به چشم می خورد. مراحل روش تحقیق: روش پژوهش در اين پایان نامه ،بر مبنای روش توصیفی کتابخانه اي مي باشد. در اين راستا تلاش مي شود تا از ظرفیت ها موجود اعم از مقالات و کتب به زبان فارسی و لاتین، حداکثر استفاده صورت بگیرد. از آنجا كه کتب موجود به زبان فارسی در زمينه موضوع پایان نامه حاضر،محدود مي باشند،نیاز و ضرورت مراجعه به منابع لاتین، مضاعف مي گردد . البته، علاوه بر روش مذكور و در جهت تكميل پایان نامه حاضر،چنانچه لازمه ي هر پژوهشی مي باشد،تلاش مي شود از روشهای ديگر نیز، استفاده گردد كه از جمله اين روشها مي توان به مطالعه اسناد بين المللي، اعم از كنوانسيونها و قطعنامه هاي صادره از سازمان هاي بين المللي اشاره كرد . هم چنين در راستای آگاهی از تغييرات مربوطه و به روز شدن اطلاعات و يافته ها تلاش مي گردد كه از منابع الكترونيكي، استفاده شود كه در اين راستا به طور مثال از سايتهاي اینترنتی زير استفاده خواهد شد: 1- كميسون نظارت ، تاييد و بازرسی سازمان ملل متحد: The United Nations Monitoring, Verification and Inspection Commission http://www.unmovic.org 2-دفتر امور خلع سلاح سازمان ملل متحد: The United Nations Office for Disarmament Affairs (UNODA) http://www.un.org/disarmament 3- موسسه مطالعات بين المللي صلح استكهلم Stockholm International Peace Research Institute www.sipri.com بديهي است زمان بندي لازم انجام خواهد شد تا پایان نامه به طور فصول جداگانه، يكي پس از ديگري تهیه و به اساتید محترم راهنما و مشاور جهت اظهار نظر،تحویل داده شود. پس از انجام كارهاي پژوهشی نیز،تلاش خواهد شد تا در نهایت پایان نامه بر اساس فهرست مطالب پیوست، تهیه گردیده و جهت دفاع ارائه گردد
#نسخه_الکترونیکی_کمک_در_کاهش_تولید_کاغذ_است. #اگر_مالک_یا_ناشر_فایل_هستید، با ثبت نام در سایت محصول را به سبدکاربری خود منتقل و درآمدفروش آن را دریافت نمایید.
تعداد مشاهده: 4338 مشاهده
فرمت محصول دانلودی:.docx
فرمت فایل اصلی: docx
تعداد صفحات: 289
حجم محصول:1,799 کیلوبایت